fbpx

ΜΑΡΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ – ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

Μήνας: Σεπτέμβριος 2020

ΟΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΙ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΣΤΗΡΙΞΗ ΤΩΡΑ ΠΟΥ ΑΡΧΙΣΑΝ ΤΑ ΣΧΟΛΕΙΑ

Καθώς η πολιτεία κάνει σχέδια για την ασφαλή επαναλειτουργία των σχολείων και εκπαιδεύει τους μαθητές πως θα συμπεριφερθούν σύμφωνα με τους κανόνες υγιεινής λόγω κορονοϊού, υπάρχει και η ομάδα των εκπαιδευτικών που έχουν, επίσης, τα δικά τους θέματα ως προς την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης. Η διδασκαλία είναι εξαιρετικά απαιτητική εργασία με πολλές απαιτήσεις. Τα επίπεδα άγχους σε κανονικές συνθήκες είναι υψηλό. Ο καθημερινός αγώνας για να διδάξει ο δάσκαλος περιλαμβάνει πολλά περισσότερα από την εξέταση του μαθητή και μερικά τεστ. Συμπάσχουν με τις δυσκολίες και τα προβλήματα των μαθητών τους.

Κάτι που ίσχυε πάντα, και προ κορονοϊού, είναι ότι οι εκπαιδευτικοί πρέπει να βάλουν στην άκρη τις δικές τους συναισθηματικές ανάγκες, τους φόβους τους και την αγωνία τους για να μπορέσουν να διαχειριστούν τις συναισθηματικές ανάγκες, τους φόβους και την αγωνία των μαθητών που δημιουργούνται λόγω της υγειονομικής κατάστασης και έρχεται να προστεθεί στα ήδη υπάρχοντα προβλήματα. 

‘’ Είμαι καταβεβλημένη με την συναισθηματική αναστάτωση από τις καθημερινές ενημερώσεις για τον Covid19, την κλιμάκωση της έντασης που υπάρχει στην ατμόσφαιρα. Φοβάμαι, είμαι θυμωμένη και δεν μπορώ να το διαχειριστώ. Νιώθω φόβο και ανασφάλεια για το αβέβαιο μέλλον και τις ευθύνες απέναντι στους μαθητές…….’’ Είναι η μαρτυρία μιας δασκάλας

Η ικανότητα να χρησιμοποιούν την βαθιά και ειλικρινή ενσυναίσθηση για τους μαθητές είναι το πλέον αξιοθαύμαστο χαρακτηριστικό των εκπαιδευτικών αλλά επίσης βαθιά καταστροφικό για την δική τους ψυχική υγεία μακροπρόθεσμα όταν δεν έχουν στήριξη.

Αλλά τώρα, με όσα παρακολουθούμε από τα ΜΜΕ και τα social media για την τεράστια απώλεια ζωής λόγω της πανδημίας, η αγωνία ότι ο ιός θα πλήξει και εμάς, η ανασφάλεια για την επόμενη μέρα είναι ένα φορτίο που θέλει διαχείριση σε ατομικό, επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο.

Φορτωμένοι από το συναισθηματικό βάρος επί προσθέτως με την ανησυχία για την αβέβαιη οικονομική κατάσταση των οικογενειών, πολλοί φτάνουν σε σημείο κατάρρευσης.  Ο αριθμός των μαθητών σε κάθε τάξη τους φαίνεται τεράστιος όχι σαν ποσότητα αλλά σαν διαχείριση όλου αυτού του συναισθηματικού φορτίου. Παγκοσμίως έχει παρατηρηθεί ότι αρκετά σημαντικό ποσοστό δασκάλων παραιτείται ή δεν πηγαίνει στην εργασία του.

Οι δάσκαλοι είναι οι πρώτοι που θα πουν ότι οι μαθητές είναι η απόλυτη προτεραιότητα τους. Η ανάγκη των μαθητών να παραμείνουν ήρεμοι εν μέσω πανδημίας είναι ουσιώδης και μακροχρόνια.

Γνωρίζουμε ότι η επέκταση του ιού, των θανάτων και της οικονομικής ανασφάλειας θα έχει μια διαρκή επίδραση στη γενιά των νέων ανθρώπων.

Αλλά οι δάσκαλοι, επίσης, καλούνται να βοηθήσουν και αν αγνοήσουν την κατάσταση το μόνο που θα συμβεί είναι να πληγωθούν οι μαθητές περαιτέρω. Υπάρχει μία ανησυχία ακριβώς τώρα για την ευημερία και το τραύμα των μαθητών, αλλά δεν υπάρχει η ίδια μέριμνα και συμπόνια για τους εκπαιδευτικούς. Το εύθραυστο και τραυματισμένο εκπαιδευτικό σύστημα τους φέρεται σαν να μην έχουν συναισθήματα.

Ακόμη η πραγματική αναγνώριση του τραύματος των εκπαιδευτικών είναι ανύπαρκτη εντελώς από τις συζητήσεις των αρμοδίων αρχών για το πως θα λειτουργήσουν ξανά τα σχολεία. Μπορεί τοπικά κάτι να γίνεται αλλά η γενική εικόνα είναι αυτή .

Η ανάγκη για στήριξη των εκπαιδευτικών είναι αδιαμφισβήτητη. Δυστυχώς, δεν υπάρχουν γρήγορες λύσεις για την θεραπεία των δασκάλων. Δεν υπάρχει εντολή να παρακολουθήσουν εκπαιδευτικά προγράμματα για να μάθουν πως θα διαχειριστούν το τραύμα, την ανησυχία και τη νέα πραγματικότητα, γεγονός που θα επιβαρύνει την ήδη δύσκολη κατάσταση. Παρομοίως, δεν είναι αρκετό να θεωρούμε ότι κατά την διάρκεια των διακοπών θα θεραπευτούν όλες οι πληγές. Με το να αγνοούμε κάτι δεν κάνει το τραύμα να εξαφανίζεται. Επί πλέον, με τα συνεχώς αυξανόμενα κρούσματα, δεν δίνεται η ευκαιρία να επέλθει ηρεμία από την αβεβαιότητα. 

Αναγνώριση από το κράτος και τους υπευθύνους για τις ανάγκες των εκπαιδευτικών και το χρόνο που χρειάζονται κι εκείνοι να αναγνωρίσουν τις ψυχικές τους ανάγκες και να τις διαχειριστούν θα ήταν μια αρχή.

Τέτοια αναγνώριση θα επέτρεπε στους γονείς, μαθητές και την κοινότητα να γνωρίσουν τις δυσκολίες των εκπαιδευτικών που αντιμετωπίζουν κάθε μέρα και με τις επιπλέον απαιτήσεις.Επίσης θα βοηθούσε τους εκπαιδευτικούς να αποδεχθούν ότι είναι ΕΝΤΑΞΕΙ να έχουν κι αυτοί το δικαίωμα να διαχειριστούν τα συναισθήματα τους.

Γιατί το να μετράει το κράτος τις αποστάσεις των θρανίων, τα αντισηπτικά και τις μάσκες έτσι ώστε να λειτουργήσουν ξανά τα σχολεία δεν θα ελαφρύνει από το βάρος της ευθύνης και των συναισθηματικών θεμάτων που έχουν οι εκπαιδευτικοί. 

Η επανασχεδίαση του σχολείου δεν θα λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς την ενέργεια, την ευφυΐα και την αγάπη που μεταδίδουν οι δάσκαλοι. Πως οι μαθητές θα μάθουν και θα επεξεργαστούν την αγωνία τους και τα συναισθήματα στα σχολεία θα εξαρτηθεί στο πόσο καλά οι δάσκαλοι τους ψυχικά και συναισθηματικά είναι προετοιμασμένοι να γυρίσουν στη τάξη.

Οφείλουμε στους εκπαιδευτικούς χώρο, χρόνο και πηγές ενέργειας για τη δική τους θεραπεία των δυσκολιών. Είναι εποχή μεγάλων προκλήσεων τις οποίες θα ξεπεράσουμε με την κατάλληλη διαχείριση.

 

ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ ΣΤΗ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ

6 τρόποι για να το διαχειριστείτε ως ενήλικες

Όταν το περιβάλλον που ζούσατε σαν παιδιά σας συμπεριφερόταν σαν να ήσασταν ανεπιθύμητος εισβολέας και δεν έδιναν σημασία στα συναισθήματα σας, πως νοιώθατε τότε το μάθημα που πήρατε ήταν ( ακόμη κι αν δεν ελέγχθει ποτέ ευθέως ) ότι ‘’ τα συναισθήματα σας δεν έχουν σημασία’’.

Εάν σαν παιδί λάβατε αυτό το μήνυμα, εντελώς φυσικά το υιοθετήσατε. Υψώνετε τείχη για τα προσωπικά συναισθήματα σας που εκφράζουν το ποιοί είσαστε: δηλαδή τι σας διεγείρει, τι σας ενεργοποιεί και πως συνδέεστε με ανθρώπους και καταστάσεις. Μεγαλώνετε ανίκανοι να αισθανθείτε πολλά, αγνοείτε τα συναισθήματα σας και τις περισσότερες φορές το μπλοκάρετε. 

Το ότι ήσασταν αόρατοι και δεν σας πρόσεχε κανείς στην παιδική σας ηλικία, αφήνει το σημάδι του επάνω σας; Ναι, το αφήνει.

Μπορεί να απασχολεί το μυαλό σας όλη την ενήλικη ζωή σας, να εμποδίζει την ικανότητα σας να αισθάνεστε, να συνδέεστε με τους άλλους, να δεσμεύεστε και να απολαμβάνετε τη ζωή σας όπως θα έπρεπε; Ναι, μπορεί!

Είναι δυνατόν να θεραπευτείτε από το σύνδρομο αυτό με το οποίο ενηλικιωθήκατε; Ναι!

Αλλά, είναι αλήθεια ότι χρειάζεται δουλειά. 

Και είναι επίσης αλήθεια ότι αυτή η δουλεια είναι δυσκολότερη για μερικούς από ότι σε άλλους. Είναι γεγονός ότι τα συμπτώματα της συναισθηματικής εγκατάλειψης έχουν ένα τρόπο που εμποδίζει τη θεραπεία.

Οι τελευταίες μελέτες μας δίνουν μερικές πρακτικές που είναι καλό οι άνθρωποι με συμπτώματα συναισθηματικής εγκατάλειψης να ακολουθήσουν και φαίνεται να κάνουν ευκολότερο το μονοπάτι της θεραπείας τους.

Φυσικά, δεν είναι εύκολο να καλλιεργηθούν αυτές οι συνήθειες αλλά βάλτε το στόχο και θα τα καταφέρετε.

 

Παρατηρήστε τα δικά σας συναισθήματα 

Μεγαλώνοντας σε μια ελεύθερη συναισθηματική ζώνη έπρεπε να κλειστείτε στον εαυτό σας για να την αντιμετωπίσετε. Μοιραία εκπαιδευτήκατε να αγνοείτε τι συνέβαινε μέσα σας. Σημαντικό ρόλο στη θεραπεία παίζει το να καλωσορίσετε τα συναισθήματα σας πίσω πάλι στη ζωή σας. Άρα, η πρώτη συνήθεια είναι να νοιώθετε το σώμα σας. Συνδεόμενοι με το σώμα σας, αρχίζετε να γνωρίζετε πότε έρχονται και πότε φεύγουν και αυτό σας δίνει την ευκαιρία να παίρνετε τα μηνύματα, να γνωρίζετε καλύτερα τον εαυτό σας, να παίρνετε καλύτερες και συνειδητές αποφάσεις και να νοιώθετε περισσότερο ζωντανοί. Αυτή η συνήθεια είναι βασική. 

 

Ακούτε τον εαυτό σας πρώτα και τελευταία 

Το να εκπαιδευτείτε να αγνοείτε τις εσωτερικές εμπειρίες σας σημαίνει ότι αγνοείτε τη δική σας αίσθηση θάρρους και δύναμης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην εμπιστεύεστε την κρίση σας. Αυτόματα βασίζεστε στη γνώμη των άλλων, στις ιδέες και σας συμβουλεύουν για τι αποφάσεις να πάρετε. ‘Η αφήνετε πολλές επιλογές στην τύχη, αφήνοντας το μέλλον σας στο σύμπαν να αποφασίσει. Καλλιεργώντας αυτή την συνήθεια σημαίνει ότι παίρνετε στα σοβαρά από την αρχή τη δική σας αίσθηση δύναμης έως το τέλος. Στο ενδιάμεσο μπορείτε να ρωτάτε για τη γνώμη των άλλων, να μαθαίνετε, να ερευνάτε, αλλά στο τέλος η απόφαση είναι δική σας. Είναι η απόφαση σας βασισμένη στο τι σας λέει το σώμα σας.

 

Να αναζητάτε ενεργά τη χαρά

Οι έρευνες έδειξαν ότι η δομή του εγκεφάλου των παιδιών που έχουν το σύνδρομο της συναισθηματικής εγκατάλειψης είναι διαφορετική από αυτών που δεν έχουν.  Διαφέρει στο σημείο ventral striatum, την περιοχή του εγκεφάλου που καταγράφει τα συναισθήματα της ανταμοιβής. Εάν αυτή η περιοχή του εγκεφάλου δεν είναι αναπτυγμένη, μη φοβάστε. Μπορείτε να την αναπτύξετε τώρα! 

Αυτή η συνήθεια είναι πράγματι η πιο διασκεδαστική για εκπαιδευτείτε. Για να καλλιεργήσετε αυτή την συνήθεια πρέπει να δώσετε προσοχή στο τι σας αρέσει, τι αγαπάτε και τι απολαμβάνετε. Έπειτα νοιώστε δραστήριος και έτοιμος να ζητήσετε αυτό που επιθυμείτε, να το σχεδιάσετε και να το οργανώσετε για να έρθει στη ζωή σας. Ο εγκέφαλος σας μπορεί να αλλάξει και είστε εσείς που θα το κάνετε να συμβεί. 

 

Παραμερείστε τα εμπόδια 

Εάν ζείτε τη ζωή σας αποκομμένοι από τα συναισθήματα σας τότε αυτά δεν μορφοποιούνται, δεν δομούνται, είναι συγκεχυμένα. Είναι δυνατόν να σας κάνουν να πάρετε αποφάσεις που δεν θα έπρεπε να πάρετε και να κάνετε λάθη για τα οποία θα μετανιώσετε. Και, όταν κάνετε το λάθος, τότε αρχίζετε να κατηγορείτε τον εαυτό σας. 

 Αυτή η συνήθεια θα σας πιέσει να κάνετε πράγματα που δεν θέλετε να κάνετε, νοιώθετε ότι δεν μπορείτε να κάνετε, και να σταματήσετε να κάνετε αυτά που δεν θα έπρεπε να κάνετε. Εάν σκόπιμα παραμερίσετε την τάση που έχετε να κάνετε συγκεκριμένα πράγματα τότε προπονείτε τον εγκέφαλο σας στο να έχετε εσείς τον έλεγχο. 

Αυτή η συνήθεια θέλει όντως περισσότερη προσπάθεια αλλά επιτυγχάνεται!

 

Μάθετε να λέτε ΟΧΙ   

Το να λέει ‘’όχι’’ ένα παραμελημένο άτομο είναι συναισθηματικά δύσκολο. Νιώθει ότι είναι λάθος, ότι είναι εγωιστής και θεωρεί ότι πρέπει να δικαιολογηθεί. Αλλά τίποτα από αυτά δεν ισχύει. Δικαιούστε να λέτε όχι σε κάθε τι που δεν θέλετε και όσο περισσότερο το λέτε τόσο πιο εύκολο γίνεται. Καθώς λέτε, ‘’Όχι, δεν μπορώ να σε βοηθήσω σ’ αυτό’’, ‘’ Όχι,δεν μπορώ τώρα’’, ‘’Όχι, δεν το θέλω αυτό’’ δημιουργείται τα όρια σας με τους άλλους ανθρώπους, κάνετε χώρο για σας και για τα δικά σας ‘’θέλω’’.

 

Μιλάτε με τον εαυτό σας 

Το να μιλάτε με σας είναι σπουδαία συνήθεια, το επιστέγασμα των συνηθειών. Γι΄αυτή την συνήθεια αξίζει να αφιερώσετε χρόνο για να τη καλλιεργήσετε και να την αποκτήσετε. Περιλαμβάνει κυριολεκτικά συζήτηση με τον εαυτό σας τη στιγμή που κάτι είναι επώδυνο, κατά την διάρκεια μιας τρομακτικής πρόκλησης ή μιας δύσκολης κατάστασης. Μπορείτε να λέτε μια φράση που σας εμπνέει, σας κινητοποιεί, σας υπενθυμίζει για το τι είστε ικανοί να κάνετε και διώχνει τις αρνητικές σκέψεις. Υπάρχουν πάρα πολλά που μπορείτε να πείτε, όπως: 

Μπορώ να το κάνω

Είμαι σπουδαίος και σημαντικός

Έχω δικαίωμα να εκπληρώσω τις επιθυμίες μου

Μιλάω ανοιχτά με θάρρος 

Ή σχεδιάστε τις δικές σας φράσεις ή μια φράση που είπε κάποιος τον οποίο θαυμάζετε.

 

Μερικές από αυτές τις συνήθειες είναι πιο δύσκολες από τις άλλες. Επιλέξτε όποια θεωρείτε ότι είναι πιο εύκολη για να ξεκινήσετε. Κάντε το καλύτερο που μπορείτε ώστε  να τα επαναλαμβάνετε κάθε μέρα. Όσο περισσότερη πρακτική κάνετε τόσο πιο εύκολες και περισσότερο φυσικές θα σας φαίνονται ώσπου να γίνουν η πραγματικότητα σας.

Κι αν συναντήσετε δυσκολία μη ξεχνάτε ότι υπάρχουν οι ειδικοί που θα σας στηρίξουν.