fbpx

ΜΑΡΙΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ – ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ

Menu

ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ

ΤΡΟΠΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΑΡΧΙΣΕΤΕ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΕ ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕΣΑ ΣΑΣ

ΑΥΤΟΒΕΛΤΙΩΣΗ,ΠΑΙΔΙ,ΣΩΜΑΤΙΚΟΣ ΠΟΝΟΣ,ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ / 19/07/2022 / ,,

Όλοι μας έχουμε ένα εσωτερικό παιδί. Και των περισσοτέρων από εμάς αυτό το παιδί είναι ανικανοποίητο. 

Μπορεί να βλέπετε το εσωτερικό παιδί σαν άμεση παρουσίαση του εαυτού σας στην παιδική σας ηλικία, είτε ως μια συλλογή από τα αναπτυξιακά στάδια που περάσατε ή ένα σύμβολο των νεανικών σας ονείρων και αυτό να είναι και παιχνιδιάρικο. 

Η συνειδητοποίηση του εσωτερικού παιδιού μπορεί να σας βοηθήσει να σκεφτείτε τι συνέβη στο παρελθόν και με πιο ανάλαφρο τρόπο να ελευθερώσετε την επίδραση από τα γεγονότα εκείνων των χρόνων. Το να είμαστε σε επαφή με τις χαρές της παιδικής ηλικίας μπορεί να είναι ένας υπέροχος τρόπος να διαπραγματευτούμε και να διαχειριστούμε τους προκλητικούς καιρούς που ζούμε. 

Δεν συμβαίνει στον καθένα να συνδέει την παιδική ηλικία με το παιχνίδι και την χαρά όμως εάν έχετε βιώσει εγκατάλειψη ή τραύμα ή άλλο συναισθηματικό πόνο το εσωτερικό σας παιδί μπορεί να μοιάζει μικρό, ευάλωτο και ότι έχει ανάγκη προστασίας. Μπορεί να έχετε θάψει αυτό τον πόνο βαθιά μέσα σας για να προστατευτείτε αλλά μαζί με τον σημερινό σας εαυτό συνυπάρχει και το παιδί που είναι παρόν ανά πάσα στιγμή. Με το να κρύβουμε τον πόνο δεν σημαίνει ότι τον έχουμε θεραπεύσει. Αντιθέτως τον βιώνουμε εσωτερικά, και έρχεται στην επιφάνεια με την κατάλληλη ευκαιρία, δηλαδή εμφανίζεται στην ενήλικη ζωή δείχνοντάς μας ότι υπάρχει και επηρεάζει τις προσωπικές μας σχέσεις και τη δυνατότητα να ικανοποιήσουμε τις δικές μας ενήλικες ανάγκες. Ενώ δουλεύοντας με το εσωτερικό παιδί μας μπορούμε να βοηθήσουμε κάποια από τα θέματα και τις δυσκολίες που έχουμε στο σήμερα.

Το να να θεραπεύσουμε το εσωτερικό παιδί μπορεί να πάρει καιρό αλλά υπάρχουν ορισμένοι τρόποι που μπορούν να μας βοηθήσουν να ξεκινήσουμε. 

Καταρχάς να αναγνωρίσουμε το εσωτερικό παιδί.

Για να ξεκινήσουμε τη θεραπεία το πρώτο που έχουμε να κάνουμε είναι να γνωρίσουμε και να αναγνωρίσουμε την παρουσία του εσωτερικού παιδιού μας. Όλοι μας μπορεί να έρθει σε επαφή με το δικό του εσωτερικό παιδί εάν είμαστε ανοιχτοί στην εξερεύνηση αυτής της σχέσης.  Πολλές φορές η αμφιβολία και η αντίσταση στην ιδέα να εξερευνήσουμε το παρελθόν αυτό θα μας κάνει δυσκολότερο το να ξεκινήσουμε την θεραπευτική διαδικασία. Εάν αισθανόσαστε λίγο περίεργα ή άβολα φανταστείτε ότι ανοίγετε τον εαυτό σας στο παιδικό κομμάτι και προσπαθήστε να σκεφτείτε ότι αυτό είναι μία διαδικασία στο να ανακαλύψετε τον εαυτό σας. Όταν αρχίσετε την διαδικασία να αναγνωρίζετε τις παιδικές σας εμπειρίες σίγουρα θα διαπιστώσετε ότι κάποιες ήταν πολύ ωραίες άλλες όμως, μπορεί να σας πλήγωσαν ή να σας στεναχώρησαν και ίσως ακόμα και σήμερα κουβαλάτε τον συναισθηματικό πόνο από τα γεγονότα εκείνης της εποχής. Το να γνωρίζετε τι έχει συμβεί στην παιδική σας ηλικία είναι η αρχή να αποδεχθείτε πράγματα που σας προκάλεσαν πόνο. Φέρνοντας αυτές τις πληγές στο σήμερα, φανερώνοντας τες σας βοηθάει να δείτε και να καταλάβετε την επιρροή που έχουν στην σημερινή σας ζωή.

Αφουγκραστείτε τι έχει να σας πει το εσωτερικό σας παιδί. 

Αφού μπείτε σε αυτή τη διαδικασία θα αναγνωρίσετε ότι πολύ έντονα συναισθήματα έρχονται στην επιφάνεια, όπως μία δυσφορία από παλιές πληγές.  Ίσως παρατηρήσετε ότι νιώθετε:

Θυμό – Εγκατάλειψη ή απόρριψη – Ανασφάλεια – Ευαλωτότητα – Ενοχές ή ντροπή – ‘Αγχος

Θα παρατηρήσετε ότι αυτά που σας ενοχλούσαν στην παιδική ηλικία τα αντιμετωπίζετε και στην ενήλικη ζωή σας και έχετε τις ίδιες αντιδράσεις. Αν για παράδειγμα στο σήμερα ο/η σύντροφος σας ακυρώνει μία έξοδο που έχετε προγραμματίσει και την θέλετε πολύ, εσείς δεν καταλαβαίνετε ότι έτυχε κάτι πολύ σοβαρό και θυμώνετε. Αυτό το γεγονός εάν το δούμε μέσα από τα μάτια ενός παιδιού και θυμηθούμε την εποχή που οι γονείς ακυρώνανε μέρες παιχνιδιού, πάρτυ, γενέθλια επειδή ήταν πολύ απασχολημένοι και νιώθοντας τα συναισθήματα εκείνου του παιδιού, και επιτρέψετε στον εαυτό σας να βιώσει εκείνο το παλιό γεγονός και να το μετατρέψει, να το θεραπεύσει, σήμερα θα μπορούσατε να διαχειριστείτε ένα ανάλογο περιστατικό χωρίς να θυμώνετε ή να χαλάει η διάθεση σας. Προσπαθήστε να μείνετε με τα έντονα συναισθήματα εκείνου του μικρού παιδιού, να σταθείτε δίπλα του και να το ρωτήσετε πως αισθάνεται, πως μπορείτε να το στηρίξετε, και τι χρειάζεται από εσάς σήμερα. 

Δώστε σήμερα στο παιδί εκείνο αυτά που δεν πήρε όταν τα χρειαζόταν. 

Τα παιδιά δυσκολεύονται να εκφράσουν τα συναισθήματά τους είτε διότι τους απαγορευόταν είτε γιατί ήταν πολύ έντονα και δεν μπορούσαν να τα εκφράσουν. Γι’ αυτό σήμερα ενθαρρύνουμε τα παιδιά, τους επιτρέπουμε να εκφράζουν τα συναισθήματα τους χωρίς να τα τιμωρούμε και χωρίς να τα ελέγχουμε. Τα συναισθήματα θετικά ή αρνητικά τα έχουμε για να τα βιώνουμε και να τα εκφράζουμε. Τα καταπιεσμένα συναισθήματα συνήθως υπάρχουν κάπου στο σύστημα μας καταπιεσμένα και κάποτε με κάποιο τρόπο θα εκφραστούν, αλλά αυτό θα συμβεί με πολύ άσχημο και επώδυνο τρόπο. 

Συνδεθείτε με την χαρά της παιδικής ηλικίας.

Η ενήλικη ζωή μας σίγουρα έχει πολλές ευθύνες αλλά το να ξέρουμε να χαλαρώνουμε και να συνδεόμαστε με το παιχνιδιάρικο κομμάτι του εαυτού μας είναι και τα δύο ουσιαστικά συστατικά της καλής ψυχικής υγείας. Εάν η παιδική σας ηλικία δεν έχει θετικές εμπειρίες, με το να γυρίσετε πίσω και να συνδεθείτε με την παιχνιδιάρικη πλευρά εκείνης της εποχής και να δώσετε χρόνο για χαρά και παιχνίδι μπορούν να θεραπεύσουν τον πόνο που σαν παιδί είχατε ανάγκη και σας έλειψαν. Είναι επίσης σημαντικό να μάθετε να απολαμβάνετε τις μικρές χαρές όπως μία βόλτα, ένα παιχνίδι με τον/την σύντροφο ή τα παιδιά, να γελάτε με φίλους. και άλλα παρόμοια. Ο,τιδήποτε κάνετε για να δημιουργείτε μία ευχάριστη στιγμή χαράς και ευχαρίστησης στη ζωή σας μπορεί να βοηθήσει να διορθώσετε τα άσχημα συναισθήματα από το παρελθόν και να ξανά ενεργοποιήσετε τα θετικά  συναισθήματα της νεανικής σας ζωής. 

Θεραπεία δεν σημαίνει πάντοτε ότι φτάνω σε ένα συγκεκριμένο τέλος, μπορεί να είναι η αρχή ενός ταξιδιού. Ξεκινήσατε την διαδικασία και φτάσατε στο εσωτερικό παιδί σας.  Τώρα μπορείτε να ξετυλίξετε τα γεγονότα, να αποκτήσετε μια καινούργια συνειδητότητα για το πώς να βοηθήσετε το παιδί (το παιδικό σας κομμάτι) να κινηθεί μπροστά αφήνοντας πίσω τις επώδυνες εμπειρίες. 

Μπορείτε επίσης να μάθετε να είστε περισσότερο αυθόρμητοι και μ’ ένα παιχνιδιάρικο τρόπο να αντιμετωπίζετε την ζωή που έχει να σας προσφέρει πάρα πολλά μένοντας συντονισμένοι με το εσωτερικό παιδί. Μπορείτε να αποκτήσετε εμπιστοσύνη και ώθηση για καινούριες εμπειρίες. Ενδυναμώστε την σύνδεση που αποκτήσατε με το να συνεχίσετε να αφουγκράζεστε το παιδικό σας κομμάτι προσφέροντας του αγάπη και συμπόνια και δουλεύοντας να θεραπεύσετε οποιαδήποτε πληγή έχει μείνει ανοικτή. 

Το παλιό τραύμα μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Ο θεραπευτής που γνωρίζει δημιουργεί ένα ασφαλές πλαίσιο για το θεραπευόμενο ξεκινώντας αυτό το συναισθηματικό ταξίδι και μαθαίνοντάς τον βοηθητικές στρατηγικές για τη θεραπεία του μικρού παιδιού. Ο θεραπευτής αναγνωρίζει πως οι παιδικές εμπειρίες και άλλα γεγονότα του παρελθόντος μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή σας, τις σχέσεις και πρώτα απ’ όλα την ευεξία σας, όμως δεν είναι όλοι οι μέθοδοι θεραπείας ίδιες. Η θεραπεία που σέβεται το παιδικό κομμάτι του θεραπευόμενου και δεν το ξανά τραυματίζει αλλά το υποστηρίζει και του δείχνει καινούργιους δρόμους αυτοπραγμάτωσης μπορεί να βοηθήσει τον θεραπευόμενο να αποκτήσει καινούριες και χρήσιμες εμπειρίες για την καθημερινότητα του. 

Όταν η ανάγκη για αγάπη, αναγνώριση, συμπαράσταση και άλλες μορφές συναισθηματικής υποστήριξης δεν έχουν εκπληρωθεί στην παιδική ηλικία, τότε το τραύμα συνεχίζει να επηρεάζει την ενήλικη ζωή μας. Αλλά δεν είναι ποτέ αργά για να το θεραπεύσουμε μαθαίνοντας να φροντίζουμε το εσωτερικό παιδί. Μπορούμε να έχουμε μια ευτυχισμένη ενήλικη ζωή με καινούργιες όμορφες εμπειρίες, αυταξία, αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση, ηρεμία και αγάπη για τον εαυτό μας. 

ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ: ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙΤΑΙ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ ΜΑΣ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ,ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ / 23/12/2019
Καθημερινά στη ζωή μας συμβαίνουν γεγονότα τα οποία θεωρούμε «φυσιολογικά» αλλά στην πραγματικότητα μπορούν να γίνουν τραυματικά τόσο για έναν ενήλικα όσο και για ένα παιδί. Η καθημερινότητα μας είναι γεγονότα τα οποία άλλοτε τα θεωρούμε πολύ σημαντικά άλλοτε πάλι δεν θεωρούμε ότι αξίζει να τους δώσουμε κάποια σημασία τα οποία δρουν στον ψυχισμό του ανθρώπου τραυματίζοντας τον. Τέτοια γεγονότα μπορεί να είναι από ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα στο οποίο έχουμε εμπλακεί παθητικά ή ενεργά (οδηγός- συνεπιβάτες) , ένας έντονος τσακωμός, ένταση στον εργασιακό τομέα, ένα διαζύγιο είτε από τη μεριά των συντρόφων είτε από την μεριά των παιδιών, η απώλεια κάποιων αγαπημένων προσώπων και πολλά άλλα τα οποία καλούμαστε καθημερινά να αντιμετωπίσουμε. Παρόλα αυτά τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί ότι έχει αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός σε γεγονότα βίας, τρομοκρατίας, ληστειών ακόμα και φυσικών καταστροφών. Αυτά τα γεγονότα σε αντίθεση με το παρελθόν που θεωρούνταν μεμονωμένα περιστατικά τώρα πλέον λαμβάνουν χώρα στο κοντινό μας περιβάλλον. Και ενώ παλαιότερα τέτοιου είδους γεγονότα παρατηρούνταν συχνότερα σε αστικά και βιομηχανικά κέντρα στις μέρες μας τέτοια γεγονότα και μα μεγάλη συχνότητα και αντίστοιχης έντασης παρατηρούμε σε μικρότερα αστικά κέντρα όσο και στην περιφέρεια. Έτσι λοιπόν συχνά ενώ Περπατάμε στο δρόμο και ξαφνικά γινόμαστε μάρτυρες μίας καταδίωξης ληστών (π.χ ληστείες σε τράπεζες, κατοικίες, καταστήματα κλπ. ), τρομοκρατικών ενεργειών (π.χ έκρηξη βόμβας στην Εθνική Ασφαλιστική) , βρισκόμενοι ακόμα και σε κατάσταση αντιμαχόμενων πυρών ( π.χ το γεγονός στον Βύρωνα). Και μην ξεχνάμε και τις φυσικές καταστροφές που ερχόμαστε αντιμέτωποι με αυτές όπως καταστροφικές πυρκαγιές ,πλημμύρες, σεισμοί. Γινόμαστε λοιπόν μάρτυρες βίαιων καταστάσεων τόσο εμείς όσο και τα παιδιά μας και στις μέρες μας . Όλα αυτά θυμίζουν ζούγκλα και δεν είναι τυχαίος ο παραλληλισμός. Όπως στην ζούγκλα το σαρκοβόρο κυνηγάει το θήραμα του κι αυτό τρέχει να σωθεί, έτσι και ο άνθρωπος τρέχει να προστατευτεί από όλα τα παραπάνω γεγονότα. Ποια είναι η σύνδεση όμως του ανθρώπου με το θήραμα στην ζούγκλα; Είναι μια κληρονομιά 280 εκατομμυρίων ετών η οποία ανήκει στο πλέον παλαιό και βαθύ κομμάτι του εγκεφάλου γνωστό ως ερπετοειδής εγκέφαλος. Όταν αυτό το αρχέγονο τμήμα του εγκεφάλου νοιώσει ότι κινδυνεύει, αυτόματα ενεργοποιείται μια εξαιρετικά μεγάλη ποσότητα ενέργειας τόσης ώστε να κάνει μια μητέρα να σηκώσει το αυτοκίνητο που έχει παγιδεύσει το παιδί της από κάτω. Η ανθρώπινη αντίδραση στην απειλή είναι πρωταρχικά ενστικτώδης και βιολογική και δευτερευόντως ψυχολογική και γνωστική. Οι βιολογικές αντιδράσεις που συμβαίνουν στο σώμα την στιγμή του κινδύνου σκοπό έχουν για να το ετοιμάσουν για την φυγή η την πάλη. Και αν συμβεί ένα από τα δύο, τότε το σώμα επανέρχεται στην προ του στρεσογόνο γεγονότος φυσιολογική κατάσταση λόγω του ότι εκτονώνεται η ποσότητα της ενέργειας. Το νευρικό σύστημα ηρεμεί. Αν όμως κανένα από τα δύο δεν συμβεί, δηλαδή δεν φύγουμε ή δεν τραπούμε σε φυγή τότε ένας τρίτος μηχανισμός επιβίωσης μπαίνει σε λειτουργία το πάγωμα. Το πάγωμα είναι μια κατάσταση ακινησίας, όταν όλη η ενέργεια δεν μπορεί να εκ φορτιστεί πουθενά. Είναι πιθανόν να το γνωρίζετε περισσότερο ως « κάνω τον ψόφιο κοριό». Κι ενώ οι έρευνες έχουν δείξει ότι στο ζωικό βασίλειο όταν περάσει ο κίνδυνος τα ζώα συνέρχονται από την ακινησία με το να τρέξουν ή να τρέμουν, στους ανθρώπους λόγω της παρέμβασης της λογικής, δηλαδή του νεοφλοιού, αυτό τις περισσότερες φορές δεν συμβαίνει. Χρησιμοποιώντας τη δύναμη του νεοφλοιού, την ικανότητα του να εκλογικεύει, το άτομο είναι πιθανόν να δώσει την εντύπωση ότι έζησε ένα ιδιαίτερα απειλητικό γεγονός, ακόμη και πόλεμο, χωρίς ούτε μια γρατζουνιά και αυτό κάνουν πολλοί από εμάς. Πορευόμαστε δαγκώνοντας τα χείλη μας υπό τον θαυμασμό των άλλων και σαν ήρωες συνεχίζουμε σαν να μη συνέβη τίποτε απολύτως. Έτσι η ακινησία συνεχίζεται για όλη τη ζωή γιατί η παγωμένη ενέργεια δεν μπορεί να ξεφορτωθεί μόνη της και παραμένει στο νευρικό σύστημα Τότε δημιουργείται το τραύμα. Τραύμα είναι η βιολογική ημιτελής απάντηση του σώματος σε μια απειλητική κατάσταση που ζήσαμε. Το τραύμα δεν είναι στο γεγονός, είναι στο νευρικό σύστημα. Για ανεξήγητους λόγους, αυτή η στρατηγική άμυνας σπάνια έχει την ίδια βαρύτητα στα βιβλία της βιολογίας και της ψυχολογίας, παρ’ όλο που είναι σε πολλές περιπτώσεις η καλύτερη επιλογή. Στη φύση σημαντικό είναι να μείνεις ζωντανός. Όλα τα συμπτώματα του τραύματος είναι παγωμένα σαν αποτέλεσμα της υπερβολικής ενέργειας που δημιουργήθηκε λόγω της απειλής και η οποία δεν εκτονώθηκε. Αυτή η ενέργεια, ευτυχώς για μας τους ανθρώπους, μπορεί να ξεπαγώσει με το να την αναπτύξουμε προσωρινά και να την ολοκληρώσουμε έτσι ώστε το τραύμα να θεραπευτεί. Το τραύμα δεν είναι ασθένεια, έχει όμως συμπτώματα. Τα συμπτώματα είναι ένας τρόπος για να συνδέσουμε το νευρικό σύστημα με την πλεονάζουσα ενέργεια που δεν εκτονώσαμε. Μερικά συμπτώματα εμφανίζονται άμεσα όπως είναι η υπερδιέγερση. Βλέπουμε ανθρώπους οι οποίοι παρά του ότι τους συνέβη κάτι τρομακτικό συνεχίζουν την δραστηριότητα τους με μεγαλύτερη ένταση.
  • Υπερεπαγρύπνηση ( το να είναι κανείς διαρκώς σε « επιφυλακή»). Άνθρωποι που δεν μπορούν να είναι στο σπίτι τους μετά από ληστεία.
  • Ενοχλητικές φανταστικές εικόνες.
  • Υπερβολική ευαισθησία στον ήχο.
  • Υπερκινητικότητα .
  • Υπερβολικές συναισθηματικές αντιδράσεις.
  • Σωματική και συναισθηματική αδράνεια.
  • Απότομες αλλαγές της διάθεσης π.χ. αντιδράσεις οργής, θυμού, ντροπής.
  • Δυσκολία στον ύπνο.
  • Αρρωστοφοβία και γενικότερα ανάπτυξη διάφορων φοβιών.
  • Βουλιμία .
Όσο περνάει ο καιρός τα συμπτώματα γίνονται μυϊκές συσπάσεις, πονοκέφαλοι και ημικρανίες, χρόνιοι πόνοι, προβλήματα στο πεπτικό και ανοσοποιητικό σύστημα, σπαστική κολίτιδα, άσθμα, σεξουαλικές διαταραχές, αμνησία, συχνό κλάμα, αδυναμία σχέσεων, κατάθλιψη, κ.α. Μια ψυχοθεραπευτική αγωγή για πολλά χρόνια, που επαναλαμβάνει, ξανά ενεργοποιεί τις μνήμες ή ανασύρει τα ίδια και τα ίδια από το υποσυνείδητο, δεν είναι καθόλου απαραίτητο. Χρησιμοποιώντας τις δικές μας πηγές ενέργειας και νοιώθοντας το σώμα μας ξαναδιαπραγματεύομαστε το τραύμα. Αυτό γίνεται με την προσέγγιση της μεθόδου της Βιωμένης Αίσθησης. Είναι η ψυχοφυσιολογική μέθοδος για να ξεπεραστούν τα μετατραυματικά συμπτώματα και να ελευθερώσουμε την παγιδευμένη ενέργεια. Το τραύμα και η μη θεραπεία του μας κάνει να χάνουμε την επαφή με τον εαυτό μας και με τους άλλους με αποτέλεσμα η ροή της ζωής μας να δυσκολεύει και η επίτευξη των στόχων μας να γίνεται σχεδόν αδύνατη. Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι μια ψυχική θεραπεία όπως αυτή του τραύματος σημαίνει κατ’ ανάγκη μια μακροχρόνια θεραπεία σκοπός είναι ο άνθρωπος να μάθει μέσα από τη διαδικασία να εκπαιδευτεί έτσι ώστε και μόνος του να διαχειρίζεται τέτοιου είδους καταστάσεις και να μπορεί να τις ξεπερνάει . Όταν επαναδιαπραγματευθούμε το στρεσογόνο γεγονός και αποφορτίσουμε το νευρικό μας σύστημα από την πλεονάζουσα ενέργεια τότε αισθανόμαστε την χαρά του να είμαστε ζωντανές, χαρούμενες υπάρξεις που βιώνουν με ασφάλεια και ηρεμία  την επαφή με το περιβάλλον και τους άλλους ανθρώπους.  

ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ,ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟΤΗΤΑ,ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ / 23/12/2019
Νεαρή γυναίκα πού δούλευε θέματα της σχετικά με την συμπεριφορά των γονέων της, ανακοίνωσε στην θεραπεύτρια της ότι επρόκειτο να παραιτηθεί από την εργασία της διότι κάθε φορά πού το αφεντικό της πλησίαζε το γραφείο της την έπιανε πανικός. Στην ερώτηση ποιος ήταν ο λόγος μετά από χρόνια πού εργαζόταν εκεί χωρίς κάτι να έχει συμβεί, η απάντηση ήταν ότι θεωρούσε ότι τον τελευταίο καιρό την κοίταζε πονηρά. Εκμυστηρεύτηκε ότι είχε φύγει και από δουλειά γι’αυτό το λόγο. Στην διαδικασία της θεραπείας θυμήθηκε ότι ο παππούς της την παρενοχλούσε σεξουαλικά στην ηλικία των 8 χρόνων. Όταν το είπε της μητέρας της εκείνη της συμβούλευσε να μη δίνει σημασία και να μη το πεί σε κανένα. Το δούλεψε και εργάζεται ακόμη στην ίδια εταιρεία γιατί απλά το αφεντικό δεν την παρενοχλούσε πραγματικά αλλά ήταν η δική της ενέργεια, το δικό της τραύμα πού είχε έρθει η ώρα του να θεραπευτεί. Αυτή είναι μία περίπτωση από το γιγαντιαίο όγκο του παγόβουνου κάτω από το νερό. Στα περισσότερα περιστατικά σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών ο θύτης είναι πρόσωπο οικείο. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός πού ασχολείται με το θέμα λέει ότι 1 στα 5 παιδιά είναι σεξουαλικά κακοποιημένο.
  • 6 -13 ετών είναι η ηλικία με τα περισσότερα περιστατικά
  • 90 -95% των περιστατικών όπου θύτες είναι άνδρες
  • 18% των κοριτσιών παγκοσμίως έχει πέσει θύμα πρίν τα 18 του χρόνια
  • 8% των αγοριών έχουν υποστεί σεξουαλική κακοποίηση πρίν τα 18 έτη
Ως γονιός αφήνετε το παιδί σας με ανθρώπους που εμπιστεύεστε: συγγενείς, φίλους, δασκάλους, γείτονες, προπονητές. Κι εδώ είναι πού εμφανίζονται τα μεγαλύτερα ποσοστά κακοποίησης. Τα παιδιά μπερδεύονται γιατί είναι ο δικός τους άνθρωπος πού τους φέρεται καλά, άρα είναι εκείνα πού έκαναν κάτι πού δεν έπρεπε. Αν το παιδί δεν μιλήσει αμέσως παγιδεύεται στο ότι είναι αργά να το πεί ή όπως στην περίπτωση της Κ. οι γονείς το κρύβουν γιατί οι ίδιοι δεν μπορούν να το διαχειριστούν. Είναι ευθύνη των ενηλίκων να δημιουργήσουν τις συνθήκες όπου ένα παιδί μπορεί να εκφραστεί, να δικαιωθεί και να υποστηριχθεί.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να προστατέψουμε το παιδί μας ;

Κατ’αρχάς δεν το κρατάμε «αεροστεγώς» προφυλαγμένο γιατί δεν αναπτύσσεται το μυαλό του, το παιδί ασφυκτιά με συνέπεια στην ψυχική και σωματική υγεία. Απλά όπως του λέμε να προσέχει πώς θα περνάει το δρόμο να του πούμε να προσέχει «αγγίγματα» σε «ευαίσθητες περιοχές» του σώματος του. Η εκπαίδευση πρέπει ν’αρχίζει από 2 ετών για το σώμα του και πώς να το διαχειρίζεται. Είναι αφελές να αγνοούμε ότι το πρόβλημα υπάρχει. Όσο μιλάμε στα παιδιά τόσο πιο πολύ τα δυναμώνουμε έναντι του κινδύνου. Ακόμη και αν συμβεί κάτι τέτοιο στο παιδί μας, το οποίο είναι βέβαια τραγικό, αλλά δεν είναι το τέλος του κόσμου. Αυτό που οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν  είναι ότι έπειτα από 40 χρόνια εντατικής έρευνας έχουμε πλέον στη διάθεση μας τεχνικές εξαιρετικά αποτελεσματικά για την θεραπεία και την αποκατάσταση των παιδιών που έχουν βιώσει την σεξουαλική κακοποίηση.  

ΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗ – ΤΡΑΥΜΑ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ,ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ / 23/12/2019
psychotherapia
Πως η προσκόλληση, η σύνδεση και το τραύμα επηρεάζουν τον εγκέφαλο; Στη μήτρα και οι εμπειρίες της πρώιμης επαφής επηρεάζουν την καλωδίωση του εγκεφάλου, επειδή ο εγκέφαλος του νηπίου αναπτύσσεται πολύ περισσότερο τώρα από όλη την υπόλοιπη ζωή, και οι σχέσεις διαμορφώνουν τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο. Υποβαθμισμένη επαφή και τραυματικό στρες ενεργοποιεί ένα μηχανισμό κινδύνου, αλλάζοντας την νευροβιολογία του εγκεφάλου και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Τραυματισμένα παιδιά και ενήλικες συχνά έχουν μειωμένη καλωδίωση στο συναισθηματικό τμήμα του εγκεφάλου ( λιμβικό τμήμα) και διαφορετικά επίπεδα των ορμονών του στρες, με αποτέλεσμα το άγχος, την κατάθλιψη και προβλήματα αυτορύθμισης. Αποτελεσματική διαχείριση και θεραπευτική γονεϊκή φροντίδα μπορεί να ξανακαλωδιώσει το συναισθηματικό σύστημα και να μειώσει την βιοχημεία του στρες.   Ο εγκέφαλος του μωρού, ειδικά η συναισθηματική περιοχή, είναι ένα « open loop system» ( σύστημα ανοικτής ανατροφοδότησης, δηλαδή είναι ένα σύστημα κατά το οποίο η έξοδος δεν έχει επιρροή στην είσοδο του συστήματος). Αναγωγικά, λοιπόν, στο ανθρώπινο σύστημα, αυτό λειτουργεί ως εξής: το βρέφος δεν έχει κριτήριο επεξεργασίας των πληροφοριών του περιβάλλοντος, για αυτό το λόγο ο ρόλος των γονέων είναι να του μεταβιβάσουν έτοιμο ότι χρειάζεται για την ανάπτυξη του. Βασίζεται στην εναρμόνιση και ανατροφοδότηση από τα κοντινά πρόσωπα για υγιή ανάπτυξη και εξέλιξη. Οι εμπειρίες σχέσεων στα πρώιμα στάδια της ζωής είναι τα πλέον σημαντικά για την διαμόρφωση της εξέλιξης του εγκεφάλου και της συμπεριφοράς.   Η ανάπτυξη του εγκεφάλου στην βρεφική ηλικία είναι «εξαρτώμενη εμπειρία», ο εγκέφαλος του βρέφους, ειδικά το συναισθηματικό τμήμα, βασίζεται στην ευαίσθητη εναρμονισμένη φροντίδα από τις κοντινές μορφές για υγιή ανάπτυξη και λειτουργία. Οι πρόωρες εμπειρίες επαφής παίζουν ουσιώδη ρόλο στην διαμόρφωση της κατασκευής του εγκεφάλου και της δημιουργίας ενώσεων μεταξύ των τμημάτων του εγκεφάλου. Χρόνιο στρές σχετίζεται με την απουσία ασφαλούς και προστατευτικής επαφής, που χειροτερεύει τον σχηματισμό του εγκεφαλικού κυκλώματος και αλλάζει τα επίπεδα των ορμονών του στρες, με αποτέλεσμα στη συναισθηματική και βιολογική απορύθμιση, της ανησυχίας και της κατάθλιψης.   Η εγκεφαλική ανάπτυξη αρχίζει δύο εβδομάδες μετά τη σύλληψη και συνεχίζει πολύ γρήγορα κατά την διάρκεια των πρώτων 3 χρόνων της ζωής. Οι εγκέφαλοι μας είναι κατά βάση από τη φύση κοινωνικός. Προγεννητικό στρες παράγει αυξημένη νορεπινεφρίνη ( διέγερση και αναταραχή) και μειώνει τα επίπεδα της ντοπαμίνης και της σεροτονίνης ( κατάθλιψη, ανησυχία, συναισθηματική δυσαρμονία). Τα εγκεφαλικά κυκλώματα σχηματίζονται ραγδαία στο πρώτο χρόνο της ζωής, και είναι ευρέως προσδιορισμένο από την ποιότητα της σχέσης του βρέφους με τον γονέα και το επίπεδο του στρες. Στα μωρά κυρίαρχο είναι το δεξιό ημισφαίριο, ανταποκρινόμενο πρωταρχικά στη πρόλεκτική και μη λεκτική συναισθηματική επικοινωνία – εκφράσεις προσώπου, οπτική επαφή, άγγιγμα, τόνος φωνής και συναισθήματα αγάπης, ασφάλειας  και προστασίας. Το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου του μωρού και το δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου του προσώπου που το φροντίζει συντονίζονται κατά την διάρκεια των στιγμών της επαφής. Αυτό αποκαλείται ‘συναισθηματική απήχηση’ και είναι ακρογωνιαίος λίθος της ασφαλούς επαφής. Αυτό επίσης οδηγεί την ικανότητα του παιδιού να αυτορρυθμίζεται και να διαμορφώνει τον πυρήνα των πεποιθήσεων του παιδιού ( μοντέλο εσωτερικής διεργασίας). Ο ευαίσθητος και τρυφερός γονιός ηρεμεί και καταπραύνει τα συναισθήματα και το στρες του παιδιού, και με την πάροδο του χρόνου το παιδί μαθαίνει να αυτορυθμίζεται. Πρώιμες εμπειρίες ασφαλούς ή μη επαφής  κωδικοποιούνται μέσα στη μνήμη (μη λεκτικά και υποσυνείδητα) στο συναισθηματικό εγκέφαλο, και γίνονται νοοτροπίες και προσδοκίες που οδηγούσαν μεταγενέστερα τη συμπεριφορά ( πχ. τα κοντινά πρόσωπα είναι ασφαλἠ ή μη, αποδεκτά ή απορριπτικά). Έρευνες έχουν αποδείξει ότι η ασφαλής επαφή του παιδιού προβλέπει αυτοέλεγχο, όταν τα παιδιά ξεκινούν τα χρόνια του σχολείου.   Χρόνιο και τοξικό στρες μπορεί να χειροτερέψει τη σωστή ανάπτυξη των εγκεφαλικών κυκλωμάτων, με αποτέλεσμα την ανησυχία και τα προβλήματα αυτοελέγχου. Πολλές περιοχές του εγκεφάλου εμπλέκονται στην ικανότητα να μαθαίνει κάποιος τις ικανότητες του αυτοελέγχου. Ο προμετωπιαίος φλοιός, βρίσκεται πίσω από το μέτωπο, εμπλέκεται στη προσοχή και στις οργανωτικές ικανότητες, συμπεριλαμβανομένων των ακόλουθων κανόνων, καταστέλλοντας τις παρορμήσεις, αιτιολογώντας και παίρνοντας αποφάσεις. Το κομμάτι του εγκεφάλου που είναι στη βάση των μετωπιαίων λοβών, πίσω από τα μάτια, εμπλέκεται στη λήψη αποφάσεων και της ανταμοιβής, ειδικά η απόφαση εμπλέκει καθυστερημένα την ευχαρίστηση. Το marshmallow test. Ο πρόσθιος υπερμεσολόβιος έλικας λαμβάνει μηνύματα από διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου και ρυθμίζει τις γνωστικές και συναισθηματικές αντιδράσεις. Εμπλέκεται στον έλεγχο της συμπεριφοράς σε προκλητικές καταστάσεις και ρυθμίζοντας την συμπεριφορά. όταν η στρατηγική δε δουλεύει. Αυτές οι εγκεφαλικές περιοχές αναπτύσσονται φυσιολογικά κάτω από συνθήκες ασφάλειας και μετριάζει το στρες, αλλά η ανάπτυξη είναι μειωμένη όταν υπάρχουν υψηλά επίπεδα στρες και διαπροσωπικό τραύμα (δυσλειτουργία επαφής).   Έρευνες και κλινική εμπειρία έχουν δείξει ότι ένας αποτελεσματικός τρόπος να ενεργοποιηθεί η νευροβιολογία της επαφής στα συναισθηματικά συστήματα τραυματισμένων παιδιών και ενηλίκων είναι να χρησιμοποιήσει την “Limbic Activation Process”. Αυτή είναι βασικά η ίδια στρατηγική που ο άνθρωπος χρησιμοποιεί για χιλιετηρίδες και είναι βιολογικά προγραμματισμένη μέσα μας για το σκοπό να δημιουργήσει την επαφή. Αυτή είναι μία θεραπευτική εμπειρία που παρέχει την κοινωνική, συναισθηματική, πνευματική και φυσική περιβάλλον για να απελευθερώσει τα νευροχημικά της επαφής ( ντοπαμίνη, ενδορφίνες, οξυτοκύνη). Αυξάνει την αίσθηση της ασφάλειας, ηρεμίας και προστασίας. Ο εγκέφαλος μας είναι προγραμματισμένος για επαφή και αγάπη, και αυτή η θεραπευτική εμπειρία ξυπνά αυτά τα συναισθήματα μεταξύ γονέων και παιδιών και ενήλικων ζευγαριών. Έρευνα δείχνει ότι η φυσική προσέγγιση και η στοργή, όπως το ασφαλἐς και τρυφερό άγγιγμα και οι αγκαλιές, μειώνουν την αρτηριακή πίεση, τις ορμόνες του στρες, αυξάνει την οξυτοκύνη και προωθεί την ηρεμία, την εμπιστοσύνη και την ασφαλή επαφή.  

ΑΣΦΑΛΗΣ ΕΠΑΦΗ – ΠΡΟΣΚΟΛΛΗΣΗ: Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΑΡΧΗ ΣΤΗ ΖΩΗ

Προσκόλληση είναι ο θετικός συναισθηματικός δεσμός που αναπτύσσεται ανάμεσα στο παιδί και στο άτομο που το φροντίζει. Ο κυρίαρχος αναπτυξιακός στόχος του πρώτου χρόνου της ζωής είναι η δημιουργία ασφαλούς επαφής μεταξύ του βρέφους και του κύριου φροντιστή του. Για να επιτευχθεί το δέσιμο αυτής της συναισθηματικής επικοινωνίας πρέπει ο φροντιστής να συντονιστεί ψυχολογικά και βιολογικά με τις ανάγκες, τα συναισθήματα και την πνευματική κατάσταση του παιδιού. Πέρα από τη βασική λειτουργία της ασφαλούς επαφής, επιτυγχάνεται προστασία για το ευάλωτο παιδί μέσω της εγγύτητας του ενήλικα υπάρχουν πολλές άλλες σημαντικές λειτουργίες για τα παιδιά: Να μάθει τη βασική εμπιστοσύνη και αμοιβαιότητα που παρουσιάζονται σαν πρότυπο για όλες τις μελλοντικές συναισθηματικές σχέσεις. Να εξερευνήσω το περιβάλλον με συναισθήματα ασφάλειας και προστασίας, το οποίο οδηγεί σε υγιή γνωστική και κοινωνική ανάπτυξη. Να αναπτύξει την ικανότητα της αυτορύθμισης, η οποία έχει αποτέλεσμα την αποτελεσματική διαχείριση της παρόρμησης και των συναισθημάτων Να δημιουργήσεις ένα θεμέλιο για τον σχηματισμό μιας ταυτότητας που περικλείει μία αίσθηση ικανότητας, αυταξίας και ισορροπίας μεταξύ εξάρτησης και αυτονομίας. Καθιερώστε ένα πλαίσιο προνοητικής ηθικής που εμπλέκει συμπόνια, ενσυναίσθηση και συνείδηση Δημιουργήστε έναν πυρήνα συστήματος πεποιθήσεων που περιλαμβάνει γνωστική εκτίμηση του εαυτού, των φροντιστών, άλλων και τη ζωή γενικά Να έχετε μία άμυνα εναντίον του στρες και του τραύματος το οποίο ενσωματώνει επινοητικότητα και ανθεκτικότητα Η επαφή μπορεί μόνο να καθιερωθεί στο πλαίσιο της σχέσης που περιλαμβάνει τρυφερό άγγιγμα, οπτική επαφή, χαμόγελο, θετική επηροή, εκπλήρωση της επιθυμίας και εναρμόνιση:

ΤΟ ΑΓΓΙΓΜΑ: Για εκατομμύρια χρόνια, οι μητέρες κρατούσαν τα μωρά τους στα χέρια τους, δίνοντας ένα τρυφερό άγγιγμα και ασφαλές πλαίσιο. Η επικοινωνία που διοχετεύεται μέσω του αγγίγματος είναι ο πλέον δυνατός τρόπος για να καθιερωθεί μία σχέση. Ασφαλή επαφή περικλείει αγαπημένο και τρυφερό άγγιγμα, καθώς επίσης ευαίσθητα και σωστά όρια και σύνορα.  Χωρίς άγγιγμα τα παιδιά μπορούν να πεθάνουν, με επιθετικό άγγιγμα και/ή λιγότερο τρυφερό και αγαπησιάρικο άγγιγμα, τα παιδιά αναπτύσσουν σοβαρά βιοψυχολογικά προβλήματα και αποστροφή στο πολύ έντονο άγγιγμα, εγγύτητα που απεγνωσμένα χρειάζονται.

ΟΠΤΙΚΗ  ΕΠΑΦΗ: Ένα νεογέννητο μπορεί να εστιάσει τα μάτια του σε αντικείμενα 7 με 12 εκατοστά μακρυά, η ακριβής απόσταση χρειάζεται για να κάνει οπτική επαφή με τα χέρια. Η ματιά γονιού-νηπίου είναι πρωταρχικός αποδέκτης για να αναπτυχθεί η υγιής προσκόληση και είναι συνωνυμο με την εγγύτητα και την οικειότητα. Τα παιδιά που έχουν ασφαλή επαφή είναι ικανά να επικοινωνούν και να να συνδέονται μέσω της οπτικής επαφής. Τα παιδιά που έχουν δυσλειτουργική επαφή, χρησιμοποιούν το βλέμμα για να χειρίζονται, ελέγχουν ή απειλούν τους άλλους.

ΧΑΜΟΓΕΛΑΣΤΗ ΚΑΙ ΘΕΤΙΚΗ ΕΠΙΡΡΟΗ: Το χαμόγελο του μωρού είναι μία ενστικτώδης αντίδραση που προσελκύει την προσοχή του γονιού και ενθαρρύνει τη συνέχεια της θετικής αντίδρασης του γονιού. Του γονιού το χαμόγελο και η θετική επιρροή βοηθάει το μωρό να αισθανθεί ασφαλές και προστατευμένο. Η σχέση μεταξύ γονιού και του μωρού που με ασφάλεια κάνει επαφή χαρακτηρίζεται από ζεστασιά, χαρά και αγάπη. Παιδιά που βιώνουν διαπροσωπικό τραύμα αισθάνονται απόρριψη, πόνο, φόβο και θυμό.

ΑΝΑΓΚΗ ΠΛΗΡΟΤΗΤΑΣ: Επιτυχής ολοκλήρωση του κύκλου επαφής στο πρώτο χρόνο της ζωής οδηγεί στην ανάπτυξη της ασφαλούς προσκόλλησης. Ο ευαίσθητος γονιός ικανοποιεί τις βασικές ανάγκες, οι οποίες ανακουφίζουν του παιδιού το στρες και τη δυσφορία. Στα παιδιά που η επαφή γίνεται με τρόπο έτσι που να νοιώθουν ασφάλεια, τότε αυτά τα παιδιά έχουν εμπιστοσύνη στους φροντιστές τους και πιστεύουν ότι οι ανάγκες τους είναι σημαντικές. Παιδιά με καταπιεσμένες επαφές δυσπιστούν έναντι των φροντιστών τους και αναπτύσσουν αρνητική αυτο-αντίληψη ( «είμαι κακός, είμαι ατελής, δεν αξίζω να με αγαπούν»).

ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ : Ο εγκέφαλος του βρέφους είναι ένα open loop system ( στη μηχανολογία είναι το σύστημα κατά το οποίο η έξοδος δεν έχει επιρροή στην είσοδο του συστήματος) και βασίζεται στην ευαισθησία και την φροντίδα  των ανθρώπων με τους οποίους έρχεται σε επαφή και οι οποίοι παρεμβαίνουν προληπτικά στο σύστημα του παιδιού και το εκπαιδεύουν γιατί από μόνο του δεν έχει την δυνατότητα να προστατευτεί για την υγιή ανάπτυξη. Ευαίσθητοι και συγχρονισμένοι με το βρέφος γονείς μειώνουν το άγχος, αναπτύσσουν την ασφάλεια και την εμπιστοσύνη και ενθαρρύνουν την άριστη νευρική καλωδίωση.

Τα παιδιά που ξεκινούν τη ζωή τους με ουσιώδη θεμέλια της ασφαλούς επαφής έχουν καλύτερες προοπτικές σε όλους τους τομείς λειτουργικότητας καθώς αναπτύσσονται. Όλες οι διαχρονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι όταν τα βρέφη και τα νήπια τα καταφέρνουν καλύτερα στο πέρασμα του χρόνου στους εξής τομείς: Αυτοεκτίμηση Ανεξαρτησία και αυτονομία Ευελιξία στην αντιμετώπιση των αντιξοοτήτων Ικανότητα να διαχειρίζονται τις παρορμήσεις και τα συναισθήματα Μακροχρόνιες φιλίες Σχέσεις με γονείς, φροντιστές και άλλες μορφές εξουσίας Αντιμετώπιση επαγγελματικών δεξιοτήτων Εμπιστοσύνη, οικειότητα και στοργή Θετικά και αισιόδοξα συστήματα πεποιθήσεων για τον εαυτό, την οικογένεια και την κοινωνία Ενσυναίσθηση, συμπόνια και συνείδηση Συμπεριφορικές επιδόσεις και ακαδημαϊκή επιτυχία στο σχολείο Παροχή ασφαλούς σχέσης με τους ενηλίκους συντρόφους και με τα δικά τους παιδιά όταν γίνονται ενήλικες.

Ο ΡΟΛΟΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΟΙ «ΜΝΗΜΕΣ ΦΟΒΟΥ» ΣΤΟΝ ΕΓΚΕΦΑΛΟ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ,ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ / 23/12/2019
psychotherapia
Εν συντομία Οι αναμνήσεις που σχετίζονται με φόβο και δεν είχαν σχηματιστεί πλήρως με κάθε λεπτομέρεια του γεγονότος, μπορεί να είναι σημαντικές για τη δημιουργία Μετατραυματικού Στρες ( PTSD). Μία έρευνα που έγινε με ποντίκια, έδειξε ότι συμπτώματα του PTSD θα μπορούσαν να προκληθούν όχι μόνο από τον τρόπο που ανακαλούμε τις αναμνήσεις αλλά από το πώς εκείνες οι αναμνήσεις σχηματίστηκαν την πρώτη φορά.

ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ

Η Διαταραχή του Μετατραυματικού Στρες συμβαίνει στο 7,8% των ενηλίκων Αμερικανών, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο του PTSD. Το PTSD μπορεί να εκδηλωθεί μετά από την εμπειρία ενός σοβαρού τραυματικού γεγονότος, όπως όταν ζούμε μία φυσική καταστροφή, απειλητικά για τη ζωή ατυχήματα, σεξουαλική επίθεση. Δεν αναπτύσσεται σε όλους που βιώνουν ένα τραυματικό γεγονός μετατραυματικό στρες. Για παράδειγμα, παιδιά μπορεί να αναπτύξουν την διαταραχή, αλλά είναι λιγότερο πιθανόν από τους ενήλικες, ειδικά εάν το παιδί ήταν κάτω από 10 ετών όταν βίωσε το τραυματικό γεγονός. Οι επιστήμονες εργάζονται να ανακαλύψουν τι προκαλεί τη δημιουργία του μετατραυματικού στρες. Για τις έρευνες, οι επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο Τεχνολογίας του Σίδνεϋ (UTS) και το Carvan Institute πειραματίστηκαν χρησιμοποιώντας ποντίκια. Οι ερευνητές ήθελαν να δουν εάν ο τρόπος που σχηματίζεται η μνήμη έχει επίδραση στο εάν θα αναπτυχθεί το PTSD. Διοχέτευσαν ξαφνικά σοκ στα πόδια των ποντικών για να διαπιστώσουν αν το γρήγορο και βίαιο ερέθισμα θα επέτρεπε σε μία ολοκληρωμένη ανάμνηση να σχηματιστεί.

ΑΠΟΣΥΝΔΕΔΕΜΕΝΟΣ  ΦΟΒΟΣ

Τα αποτελέσματα της έρευνας  διαπίστωσαν ότι οι ποντικοί ήταν ικανοί να σχηματίσουν μία ανάμνηση βασισμένη στο φόβο, αλλά όχι μία ολοκληρωμένη εικόνα από το τι πραγματικά συνέβαινε. Μερικές λεπτομέρειες του επώδυνου γεγονότος ποτέ δεν συμπεριλαμβάνονταν  στις σχηματισμένες αναμνήσεις του φόβου. Οι ερευνητές συσχέτισαν αυτό το γεγονός με τις επιπτώσεις του PTSD. Ένα από τα συμπτώματα του μετατραυματικού στρες είναι ότι ο πόνος του τραύματος κάνει το υποκείμενο να  βιώνει ξανά  το τραύμα, το οποίο ενεργοποιείται από ένα παρόμοιο ανώδυνο όμως ερέθισμα. Για παράδειγμα, οι στρατιώτες που επέστρεψαν θα μπορούσαν να ενεργοποιηθούν από ένα αβλαβές δυνατό θόρυβο. Ο Vissel είπε ότι αυτό μπορεί να συμβεί, επειδή οι ερεθισμένες αναμνήσεις σχηματίστηκαν χωρίς συγκεκριμένες λεπτομέρειες, έτσι ώστε να επιτρέψουν στο άτομο να διακρίνει την τραυματική κατάσταση από μία αβλαβή. «Αυτό θα μπορούσε να είναι σημαντικό επειδή τα ζώα βασίζουν τις αναμνήσεις τους από το που, πότε και πως το τραυματικό γεγονός συνέβη και καθορίζει το πώς αυτοί θα φοβόντουσαν στο μέλλον,» είπε ο Vissel σε μία συνέντευξη. «Αν σχηματίσουν μία ασαφή ανάμνηση που δεν έχει όλες τις απαραίτητες λεπτομέρειες για να ξεχωρίσει τις διαφορετικές καταστάσεις ή τα περιβάλλοντα , μπορεί να ενεργοποιήσει την τραυματική μνήμη σε πολλές διαφορετικές και άσχετες καταστάσεις.  

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΤΡΑΥΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ

ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ,ΠΑΙΔΙ,ΨΥΧΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ / 23/12/2019
psychotherapia
Όταν ένα παιδί αντιμετωπίζει ένα σοβαρό γεγονός μέσα στο οικογενειακό ή κοινωνικό περιβάλλον ή απλώς πέφτει κάτω και κτυπάει, τότε η σωματική δομή που ρυθμίζει την βιολογία του παιδιού βρίσκεται σε σόκ, δηλαδή σε υπερδιέργεση όπως το ονομάζουμε στην ψυχολογία. Γεγονότα και καταστάσεις που δημιουργούν σὀκ στο παιδί επιφέρουν εμπόδια τόσο στην σωματική ανάπτυξη του όσο και στην συναισθηματική και ψυχολογική ανάπτυξη.   Πέρα από το να γνωρίζουμε πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος και τι γίνεται στο σώμα του παιδιού όταν κάποιο σημαντικό γεγονός συμβαίνει, είναι ανάγκη να κατανοήσουμε και τα διαφορετικά στάδια ανάπτυξης του παιδιού. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τι προσπαθεί ένα παιδί να χειριστεί σε κάθε στάδιο ανάπτυξης και πόσο και σε τι επηρεάζεται από ένα σόκ στο κάθε στάδιο.   Οι νευρολογικές έρευνες έδειξαν ότι το κατώτερο τμήμα του εγκεφάλου είναι αυτό που δημιουργεί τις δομές που κυριαρχούν στο ανθρώπινο σώμα και οι οποίες είναι πολύ ευάλωτες και αποδιοργανώνονται πρώτα κατά το τραυματικό σόκ. Το τμήμα αυτό του εκεφάλου ονομάζεται ερπετοειδής εγκέφαλος, είναι το πρώτο τμήμα που αναπτύσσεται στο παιδί και είναι το κέντρο της εμπειρίας για τους ενήλικες.   Αυτό που πρέπει να καταλάβουμε είναι τον τρόπο που επηρεάστηκε κάθε στάδιο ανάπτυξης και πως οργανώθηκε το νευρικό σύστημα απέναντι στο σόκ για να δουλέψουμε με την διαταραχή της επαφής και της επικοινωνίας. Οι έρευνες δείχνουν ότι όταν παρουσιαστεί το στρές και οι γονείς δεν αγγίξουν το παιδί να ηρεμήσει, αυτό μπορεί να έχει μακροχρόνια επίδραση στην ανάπτυξη του εγκεφάλου. Επίσης ότι τέτοια σοβαρή και συνεχόμενη δυσλειτουργία μπορεί να είναι η αιτία γι’αυτό που οι ειδικοί αποκαλούν διάσπαση. Το τραύμα μπορεί να προέλθει από γεγονότα που από μόνα τους είναι ακραία όπως η βία, η σεξουαλική παρενόχληση αλλά μπορεί να προέλθει από καθημερινά γεγονότα. Στην πραγματικότητα, συνήθη συμβάντα όπως ατυχήματα, πεσίματα, ιατρικά γεγονότα, διαζύγιο μπορούν να προκαλέσουν στα παιδιά απόρσυση, μειωμένη αυτοπεποίθησηή άγχος και φοβίες. Επίσης, παιδιά που αμέσως μετά τον τοκετό χωρίστηκαν από την μητέρα τους , να παρουσιάζουν δυσκολία στην ομιλία και την κοινωνική επαφή στο σχολείο. Τα τραυματισμένα παιδιά μπορεί να έχουν προβλήματα συμπεριφοράς, όπως επιθετικότητα, υπερκινητικότητα και όσο μεγαλώνουν διάφορους εθισμούς. Πολλά παιδάκια 3 ετών με πρόβλημα ομιλίας , κοινωνικής συμπεριφοράς ή ακόμη και αυτιστικά, έχει βρεθεί ότι απλώς υπέφεραν από διαταραχή μετατραυματικού στρές. Είχαν βιώσει μια τραυματική κύηση ή προβλήματα κατά την διάρκεια του τοκετού.   Αλλά οι γονείς και όσοι ασχολούνται με παιδιά δεν είναι ανάγκη ν’ανησυχούν γιατί μπορούν να ελαχιστοποιήσουν την επίδραση αυτών των γεγονότων καθημερινών ή ακραίων όπως φυσικές και ανθρώπινες καταστροφές, τρομοκρατία, παρενόχληση. Μπορούμε να γίνουμε το τραυμαπλάστ  των παιδιών;  Ναί!!!   Θυμηθείτε ότι  παρ΄όλο ότι ο πόνος δεν μπορεί να αποφευχθεί και το τραύμα είναι γεγονός της ζωής αλλά μπορούμε να κτίσουμε και να αυξήσουμε την προσαρμοστικότητα μας καθώς αντιμετωπίζουμε τις δυσκολίες της ζωής. Τα παιδιά που προσαρμόζονται τείνουν να είναι θαρραλέα. Όταν τα προσαρμοστικά παιδιά συναντούν δυσκολίες είναι περισσότερο ανοικτά παρά κλείνονται. Είναι ανοικτά στα άλλα παιδιά και χαίρονται να μοιράζονται μαζί τους. Ταυτόχρονα είναι ικανά να βάζουν όρια του χώρου τους και των δικών τους πραγμάτων. Έχουν επαφή με τα συναισθήματα τους, τα εκφράζουν και τα επικοινωνούν. Και πάνω από όλα, όταν άσχημα πράγματα συμβαίνουν, έχουν μια καταπληκτική ικανότητα ειδικά όταν υποστηρίζονται να βγαίνουν χαρούμενα από αυτά. Είναι τα ευτυχισμένα, ζωντανά παιδιά που ευχόμαστε να ήμασταν.