ψυχική υγεία

Σήμερα περνάμε τις περισσότερες ώρες καθιστοί και αυτό συχνά οδηγεί σε μεγάλα προβλήματα υγείας. Η θεραπεία όμως είναι σχετικά απλή. Το τακτικό περπάτημα βελτιώνει την σωματική και πνευματική μας κατάσταση, μας κάνει πιο γυμνασμένους, πιο νέους και φτιάχνει μέχρι και τη διάθεση μας. Οι πιο πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αποδεικνύουν τα μεγάλα οφέλη του περπατήματος για την υγεία ως μία θεραπεία για το σώμα και το νου χωρίς παρενέργειες. Οι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι όσοι περπατούν ζουν περισσότερο και ότι το γρήγορο βάδισμα είναι η συνταγή για μια καλή υγεία στα γηρατειά. Οι περισσότεροι όμως θέλουμε να ζούμε άνετα δηλαδή να μην κάνουμε τίποτα, αλλά αυτό είναι λάθος. Βγείτε από την ασφάλεια και την άνεση σας. Περπατήστε, αυτό χρειάζεται το σώμα! Η επιστήμη προειδοποιεί ότι το καθισιό είναι το νέο κάπνισμα γιατί ο άνθρωπος γεννήθηκε για να περπατά. Το περπάτημα είναι κομμάτι της ζωής εξασκεί το σώμα και το νου, προλαμβάνει τις ασθένειες και πάρα πολλά ακόμα. Με το περπάτημα ανοίγεις μια πόρτα στον κόσμο. Όλοι περπατάμε αλλά δεν είναι όλα τα περπατήματα ίδια.Το περπάτημα είναι τέχνη. Αν αυξάναμε τα βήματα μας, θα επωφελούνταν σημαντικά η υγεία μας.  Το περπάτημα βοηθάει ποικιλοτρόπως την υγεία ειδικά αν το κάνεις σωστά. Η βόλτα δεν αρκεί. Πρέπει να αυξηθούν ελαφρά οι ανάσες και οι παλμοί για να αυξηθεί η λήψη του  οξυγόνου. Μόνο τότε βγαίνει το σώμα από τα νερά του και ενεργοποιείται για να αποδώσει καλύτερα. Όταν περπατάμε διεγείρουμε θετικά πολλές σωματικές λειτουργίες.  

Το ανοσοποιητικό είναι ενεργό από το πρώτο δευτερόλεπτο κι έτσι αποκτάμε καλύτερες άμυνες. Σχεδόν όλοι οι μυς είναι ενεργοί και σε διέγερση. Τρέφονται οι αρθρώσεις, οι χόνδροι, οι σύνδεσμοι και οι τένοντες γίνονται ελαστικοί. Το καρδιαγγειακό σύστημα ισχυροποιείται και η καρδιά χτυπά λιγότερο. Το αποτέλεσμα είναι οικονομία στην κόπωση της καρδιάς. Η καρδιά και η αναπνοή είναι ζωτικές στην μεταφορά οξυγόνου στα κύτταρα. Βοηθούν στην αξιοποίηση απαραίτητων θρεπτικών στοιχείων. Εάν περπατάμε σε στυλ γυμναστικής είναι σαν μίνι εμβολιασμός για το ανοσοποιητικό. Με το περπάτημα είναι σαν να παίρνουν φρέσκο αέρα τα κύτταρα. Το περπάτημα έχει διαφορετική επιρροή έξω στη φύση. Οι επιστήμονες θέλουν οι άνθρωποι να περπατούν στην φύση. Επίσης, oι μεταβολές στην κλήση του εδάφους εξασκούν το καρδιαγγειακό σύστημα πολύ καλά. Η καρδιά είναι ο κινητήρας της ζωής. Κυκλοφορεί το αίμα στις φλέβες και μεταφέρει οξυγόνο στα αγγεία, στα όργανα, στον εγκέφαλο, στην καρδιά και μας κρατά ζωντανούς. Η κίνηση είναι γιατρικό.  Το περπάτημα είναι κυριολεκτικά στο αίμα μας. Τα μωρά νιώθουν την φυσική ορμή να σηκωθούν στα δυο πόδια. Τα πρώτα βήματα είναι ορόσημο στην ανάπτυξη και αυτά ακριβώς τα βήματα έδωσαν στο homo sapiens εξελικτικό πλεονέκτημα. Ο εγκέφαλος απαιτεί μεγάλη ποσότητα ενέργειας, αντιστοιχεί μόλις στο 2% της σωματικής μάζας και όμως καταναλώνει μόνος του περίπου 20% της ενέργειας που παράγει το σώμα. Ένα μωρό κάνει τα πρώτα του βήματα όταν ο εγκέφαλος είναι έτοιμος και όσο περπατάει αναπτύσσεται ο εγκέφαλος. Τα παιδιά κάνουν κατά μέσο όρο 14.000 βήματα την ημέρα.

Το περπάτημα είναι σωματικά ιδιαίτερα σύνθετο. Το βάδισμα είναι ένας αυτοματοποιημένος κύκλος. Σηκώνεις το βάρος, σπρώχνεις, το αφήνεις και πατάς. Από τους 650 μυς του ανθρώπινου σώματος οι περισσότεροι ενεργοποιούνται στο περπάτημα. Από την πατούσα μέχρι τα οπίσθια και το λαιμό κάθε βήμα γυμνάζει το μυικό σύστημα του σώματος και όχι μόνο. Συμβάλλει όλος ο σκελετός στο βάδισμα, όταν περπατάς νομίζεις ότι απλώς πας μπροστά αλλά δεν ισχύει αυτό. Κινούμαστε κάθετα και ταυτόχρονα ταλαντευόμαστε. Το βάδισμα στα δύο πόδια είναι μια σωματική συμφωνία, ένα όργανο που τελειοποίησε μόνο ο άνθρωπος. Ο ΠΟΥ συστήνει 10.000 βήματα την μέρα. 

Καθόμαστε τουλάχιστον 8 με 10 ώρες την ημέρα κι επίσης ξαπλώνουμε συνέχεια. Το ερέθισμα για τον οργανισμό είναι πολύ μικρό για να μείνει λειτουργικός όταν δεν συμβαίνει σχεδόν τίποτα στο σώμα. Πέφτουν όλα σε κώμα και μετά πίνουμε καφέ για να μένουμε ξύπνιοι ενώ ουσιαστικά δεν μας χρειάζεται αυτό. Αν περπατάς ενεργοποιείς πολλές διαδικασίες. Επειδή το περπάτημα είναι κομμάτι της ζωής διατηρεί όλο το σώμα σε καλή κατάσταση. Το γρήγορο περπάτημα έχουν δείξει οι έρευνες παρέχει προστασία από τις ασθένειες. Πολλές ασθένειες του πολιτισμού μας οφείλονται στο ότι οι άνθρωποι δεν περπατούν. Ας εξετάσουμε το διαβήτη που είναι επιδημία σε όλη την Ευρώπη και γι’ αυτό χρειαζόμαστε φυσική άσκηση. Μόνο έτσι καίγονται τα ζάκχαρα γιατί  στους μυς ενεργοποιείται όλος ο μεταβολισμός. Λίγο μετά την πρόσληψη τροφής το ζάκχαρο στο αίμα αυξάνεται απότομα και πρέπει να χορηγηθεί ινσουλίνη για να μεταφερθούν τα θρεπτικά συστατικά στα κύτταρα. Αν έχω πολλά ζάκχαρα στο αίμα σημαίνει ότι το σώμα ασχολείται παραπάνω μαζί τους. Επίσης την επόμενη φορά που θα φάω, και ακόμα δεν έχουν φύγει για να έχω απορροφητικότητα, με αποτέλεσμα να παχαίνουν τα κύτταρα. Έτσι μπορείς να το θέσεις γενικά,  ότι η συνέπεια  αυτού είναι ότι θα παχύνω. Ενώ ένα σύντομο έντονο περπάτημα αμέσως μετά το γεύμα ρυθμίζει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα. Δηλαδή όσοι κάνουν ελαφριά άσκηση μετά την λήψη τροφής είναι λιγότερο πιθανό να παχύνουν και να έχουν προβλήματα υγείας. Δεν χρειάζεται επίπονο πρόγραμμα γυμναστικής. Το ελαφρύ περπάτημα προστατεύει από το διαβήτη και την παχυσαρκία. Αυτές οι ασθένειες επιδρούν επίσης άμεσα στο περπάτημα. Όταν έχουμε περισσότερα κιλά, κατά τη διάρκεια του βαδίσματος το κέντρο βάρος μας δεν είναι σωστό γιατί τα πόδια δεν ενώνονται, δεν είναι εκεί όπου πρέπει ανατομικά, μετατίθεται στην περιοχή με το περισσότερο βάρος. Το σώμα ταλαντεύεται παραπάνω και βάζεις μεγαλύτερη αντίσταση με τα πόδια για να σταθεροποιηθείς, συνεπώς ανοίγεις περισσότερο τα πόδια  και η συχνότητα διασκελισμού αυξάνεται. Αυτό κάνει πιο επίπονο το περπάτημα. Κουράζεσαι γρήγορα και η πίεση επαφής είναι υψηλότερη. Υπάρχει μια προσαρμογή στην αύξηση των κιλών και στην αλλαγή του κέντρου βάρους Με τα παραπάνω κιλά υπάρχει διαφορετική αντίληψη του σώματος μας στο χώρο και μέσω της πατούσας αλλάζει η αντίληψη της επαφής με το έδαφος. Ο διαβήτης λοιπόν δημιουργεί αυτή την αίσθηση στα πόδια. Επίσης η κίνηση ρυθμίζει την πίεση και αυτό επιτυγχάνεται μόνο κατά την σωματική άσκηση και όχι σε αδράνεια.

Αλλά το ένστικτο του περπατήματος που είναι τόσο σύνθετο και ταυτόχρονα τόσο συνηθισμένο από που ήρθε; Στο Ινστιτούτο Νευρολογίας του Πανεπιστημίου του Μπορντό οι έρευνες έδειξαν την ύπαρξη μικρών δικτύων στο νωτιαίο μυελό, τα οποία, σε συνέδρια που έγιναν με αυτό το θέμα, ονόμασαν ‘’μίνι  εγκεφάλους’’ και οι οποίοι λειτουργούν αυτόνομα.Πριν σχεδόν 30 χρόνια ο Δρ Καζάλε αναζήτησε τον κινητήρα του περπατήματος. Απομόνωσε το νωτιαίο μυελό ενός αρουραίου, τοποθέτησε νευροδιαβιβαστές από τον εγκέφαλο απευθείας επάνω του και έκανε μια συγκλονιστική ανακάλυψη, ότι ο νευροδιαβιβαστής προκαλεί κίνηση στο νωτιαίο μυελό. Για να περπατήσουμε ο εγκέφαλος στέλνει ερέθισμα μέσω των νευροδιαβιβαστών, το νευρικό σύστημα οργανώνει στο νωτιαίο μυελό  το σκελετό και τους μυς εντελώς ανεξάρτητα. Δε χρειάζεται πολύ εγκεφαλική δύναμη για να τρέξουμε. Ο νωτιαίος μυελός είναι αυτός που δίνει την κίνηση. Το καύσιμο μεταδίδεται από τον εγκέφαλο στον κινητήρα που είναι στο νωτιαίο μυελό. Αν σταματήσω για να αλλάξω κατεύθυνση ή όταν φτάσω στον προορισμό μου ο εγκέφαλος στέλνει σήμα για φρένο. Είναι σαν την οδήγηση, αν θες να σταματήσεις αφήνεις το γκάζι και πατάς φρένο. Η ίδια αρχή ισχύει. Ο εγκέφαλος δίνει μόνο το σήμα. Ο εγκέφαλος χρησιμοποιείται ελάχιστα στην κινητική διαδικασία του βαδίσματος και έτσι μπορεί να χρησιμοποιηθεί εύκολα αλλού. 

Με το περπάτημα ξεκαθαρίζει και ηρεμεί ο εγκέφαλος με αποτέλεσμα να λειτουργεί κοφτερά η νόηση. Συχνά σκέφτεσαι κάτι στο γραφείο σου και δεν καταλήγει πουθενά. Μετά σταματάς και για λίγο βγαίνεις έξω. Γυρνάς 1 ώρα μετά και ξαφνικά η λύση είναι πολύ απλή ή στο περπάτημα έχεις ήδη μια ιδέα για το πως θα γίνει. Το περπάτημα βοηθάει επίσης στην εύρεση εναλλακτικής στις επαγγελματικές συναντήσεις γι’αυτό το λόγο το χρησιμοποιούν στις επιχειρήσεις. Καμιά φορά δε βρίσκονται στην αίθουσα συνεδριάσεων αλλά σε πιο χαλαρές συνθήκες όπου περπατούν όλοι μαζί ως ομάδα. Οι έρευνες δείχνουν ότι το περπάτημα οξύνει την συνείδηση και μόνο όταν κάποιος είναι σε κίνηση, δηλαδή στο φυσικό του ρυθμό ο άνθρωπος, είναι πλήρως δεκτικός. Αισθητικά ερεθίσματα έρχονται διαρκώς στον εγκέφαλο αλλά ο εγκέφαλος στέλνει περιορισμένο πλήθος πληροφοριών στη συνείδηση όταν κινούμαστε πολύ γρήγορα με ποδήλατο ή αμάξι και προφανώς χάνουμε πολλά. Το περπάτημα βοηθά στο να οξύνουμε την αντίληψη μας για τον κόσμο. Πολλές έρευνες αποδεικνύουν ότι η άσκηση επιδρά θετικά στον εγκέφαλο. Οι παρατηρήσεις της σημερινής επιστήμης και των σπουδαίων ποιητών και στοχαστών δεν απορρίπτονται εύκολα. Πολλοί φιλόσοφοι λένε ότι σκέφτεσαι ιδιαίτερα καλά όταν περπατάς. Ο Γκαίτε, ο Σοπενχάουερ, ο Νίτσε περπατούσαν όλοι καθημερινά και τους έφερε πολλές στιγμές έμπνευσης . Αρχαίοι λόγιοι όπως ο Αριστοτέλης περπατούσαν. Με την έννοια ότι κινείσαι, είσαι σωματικά ενεργός, περπατάς και κατά τη διάρκεια στοχάζεσαι, συζητάς, ανταλλάσσεις ιδέες, αναλύεις και αυτό ήταν τελικά η βάση για πολλές κοινωνικές δομές του σήμερα. Η προσοχή, η αντίληψη και η συγκέντρωση επωφελούνται από το περπάτημα. Ο εγκέφαλος είναι σημαντικά πιο αποδοτικός κατά την σωματική άσκηση, μαθαίνεις λεξιλόγιο σημαντικά καλύτερα και αποτελεσματικά. Η επιστήμη λέει ότι οι διαδικασίες μάθησης είναι 300% πιο έντονες.Ο εγκέφαλος εκτελεί πολλά καθήκοντα κατά την σωματική άσκηση. Έχει μετρηθεί η ηλεκτρική δραστηριότητα στον εγκέφαλο με την σύγχρονη τεχνολογία Γκρεκ και έχει δείξει  ότι σε σχέση με το να κάθεσαι ο εγκέφαλος κάνει λιγότερους υπολογισμούς γιατί  δε χρειάζεται να κάνει πολλές λειτουργίες αντιληπτικότητας  και προσαρμογής, τις λεγόμενες προληπτικές λειτουργίες, ενώ όταν είμαστε όρθιοι ή περπατάμε λόγω της αλλαγής του κέντρου βάρους και της επίδρασης της βαρύτητας πάνω μας πρέπει να ενεργοποιήσουμε πολλές λειτουργίες για να διατηρήσουμε την ισορροπία μας. Επίσης η έρευνα έδειξε πως όταν πάμε από καθιστή σε όρθια στάση ο εγκέφαλος ξεκινά  σαν κινητήρας και αυτό αποτυπώνεται  στον κινητικό φλοιό. 

Μια εικόνα που καταγράφει τα κύματα στην εγκεφαλική δραστηριότητα σε ένα βαθμό μας δείχνει πως η εκμάθηση, για παράδειγμα, συνδέεται με τους κινητικούς ρυθμούς και αν τους διαταράξουμε τότε δεν υπάρχει εκμάθηση. Η επιστήμη έρευνα την σχέση της άσκησης με τον εγκέφαλο και φαίνεται τώρα πως όταν κινούμαστε τακτικά υπάρχει θετικό αντίκτυπο γιατί πραγματικά ενεργοποιούμε τον εγκέφαλο με το περπάτημα και το τρέξιμο. Αυξάνεται η παραγωγή νευρώνων στον ιππόκαμπο που είναι η περιοχή του εγκεφάλου υπεύθυνη για την εκμάθηση και την μνήμη. Ο ιππόκαμπος παίζει καίριο ρόλο στην επεξεργασία πληροφοριών και σχηματίζονται νέοι νευρώνες εκεί. Το καλύτερο είναι ότι ο ιππόκαμπος είναι ίσως η μόνη περιοχή η οποία σχηματίζει νέα κύτταρα εφόρου ζωής.

Με το να ζούμε μια δραστήρια ζωή, ο σχηματισμός νευρώνων στον ιππόκαμπο δημιουργεί ένα απόθεμα για να έχουμε πλαστικότητα, ελαστικότητα και προσαρμοστικότητα όταν έρθουν οι δυσκολίες και τα γηρατειά ώστε να νιώθουμε καλύτερα γιατί όσο πιο άδειο το απόθεμα τόσο χάνουμε τις αισθήσεις μας. Η Νικόλ Χοντλ στο Κέμνιτς έρευνα πως η απώλεια αισθήσεων επιδρά στο περπάτημα ή την κίνηση. Η μυική δραστηριότητα κατά το περπάτημα είναι ιδιαίτερα σύνθετη διαδικασία σε αντίθεση με ότι θα περιμέναμε λαμβάνουν χώρα στον εγκέφαλο αισθητικές πληροφορίες από το περιβάλλον που πρέπει να συμπεριλάβουμε όπως τι νιώθω, τι βλέπω, τι έρχεται κατά πάνω μου, τι ακούω πχ ένα ασθενοφόρο και πρέπει να αντιδράσω. Όλες αυτές οι πληροφορίες επεξεργάζονται από τον εγκέφαλο καθώς περπατάμε για να παρέχει το κατάλληλο βάδισμα.  Όταν περπατάμε ο εγκέφαλος δεν εστιάζει στην κίνηση αλλά στα εμπόδια. Όταν περπατάμε και κοιτάζουμε το κινητό μας η πολυδιεργασία είναι πολύ συνήθης. Είναι κάτι που κάνουμε διαρκώς στην καθημερινότητα και μπορεί στην περίπτωση των ηλικιωμένων να είναι προφανές ότι αποτελεί πρόκληση. Αλλάζει ο τρόπος που περπατάμε, μπορεί να παραπατάμε γιατί συγκεντρωνόμαστε στο κινητό και ξεχνάμε τα πράγματα που δεν εκτελούμε πια με αποτέλεσμα η απόδοση μας να πέφτει. 

Η απώλεια αισθήσεων στα γηρατειά αντιμετωπίζεται σε νεαρή ηλικία. Το περπάτημα οξύνει τις αισθήσεις,  η μικρή άσκηση στην καθημερινότητα έχει μεγάλη επίδραση. Ενεργοποιούνται πολλές αισθήσεις όταν περπατάμε, όπως η αφή διασφαλίζει ότι είμαστε στη σωστή θέση,  με τον ίδιο τρόπο οι αισθήσεις στους μυς δίνουν πληροφορίες για τις αρθρώσεις για το πόσο συσπώνται. Εμείς όταν περπατάμε ακούμε τα πάντα στο περιβάλλον σε επίπεδο πληροφοριών και μια καλή άσκηση είναι να περπατάμε σε ευθεία μπροστά, να γυρίζουμε και να περπατάμε προς τα πίσω χωρίς όμως να στρέψουμε το σώμα μας, επίσης μπορούμε να περπατήσουμε διαγώνια μπρος και πίσω να κάνουμε αυτές τις κινήσεις ανεβάζοντας ταχύτητα. Αν βάλουμε μία γραμμή κάτω που να την αισθανόμαστε με τα πόδια μας και κλείσουμε τα μάτια μας να προσπαθήσουμε να περπατήσουμε σ’ αυτή την ευθεία γραμμή με την αίσθηση της αφής. Όταν περπατάμε συνήθως σκεφτόμαστε μόνο την ταχύτητα αλλά συχνά πρέπει να περπατάμε με ακρίβεια. Για παράδειγμα να περπατάμε σε στενό δρόμο με πολύ κόσμο κι αν χρειαστεί να το κάνουμε γρήγορα ή να πάμε πίσω ή πλάγια γίνεται ιδιαίτερα δύσκολο. Παρατηρούμε ότι χωρίς την όραση η ισορροπία μας πλήττεται και φυσικά αυτό είναι επικίνδυνο στην καθημερινότητα. Το βάδισμα δε κράτα μόνο το σώμα και τον  εγκέφαλο σε εγρήγορση μπορεί επίσης να θεραπεύσει ασθένειες. Το περπάτημα βοηθά στην μείωση του άγχους, στις συναισθηματικές προσκολλήσεις, βοηθά στην ξεκούραση και την χαλάρωση. Το περπάτημα βοηθάει επίσης την γενική ευμάρεια μέσω της αναπνοής, όταν περπατάς αναπνέεις όταν περπατάς με μπαστούνια ανοίγει το στέρνο, όταν περπατάς η καρδιά ανεβάζει παλμούς   Αυτή η αναπνοή δημιουργεί κάτι μέσα μας, η αναπνοή φυσικά οξυγονώνει όλο μας το σύστημα επίσης τροφοδοτεί το ενδοκρινικό σύστημα απελευθερώνουμε ενδορφίνες και επαναφέρει την ισορροπία σε επίπεδο νευροδιαβιβαστών τόσο στον εγκέφαλο όσο και στο σώμα. 

Με το περπάτημα ανοίγεις μια πόρτα στον κόσμο, μας συνδέει με τον εαυτό μας, με τη φύση. Το περπάτημα είναι η ζωή.

Πολλές έρευνες αποδεικνύουν ότι πολλές κακές διαθέσεις μέχρι και η κατάθλιψη μπορούν να φύγουν έτσι έχει αποτελέσει θεραπεία σε πολλές κλινικές. Το περπάτημα χρησιμοποιείται γι’ αυτό το σκοπό και βοηθά στην κατάθλιψη και στις πνευματικές διαταραχές. Ξεφυσώ το άγχος το διώχνω με την ανάσα. Πολλοί αναπνέουν λάθος, αναπνέουν μέσω του θώρακα αλλά υπάρχει ένα εμπόδιο αν μένεις πολύ στο πάνω μέρος γιατί δε φτάνει στο κέντρο του σώματος.  Οι τραγουδιστές και αθλητές αναπνέουν από το υπογάστριο. Έχουμε ένα μεγάλο μυ, το διάφραγμα έχει πολλούς συνδετικούς ιστούς και χωρίζει το πάνω μέρος του σώματος από το κάτω στο θώρακα.  Όταν αναπνέουμε βαθιά η περιοχή του θώρακα σηκώνεται και μετά πέφτει ο θώρακας σηκώνεται και πέφτει προς το υπογάστριο. Εισπνέουμε, μπαίνει πολύς αέρας, εκπνέουμε. Υπάρχει ένα πολύ απλό κόλπο για να λαμβάνει το σώμα επαρκές οξυγόνο :  εισπνέεις και εκπνέεις ανά τέσσερα βήματα 1,2,3,4 εισπνοή 1,2,3,4 εκπνοή. Είναι μια άσκηση για να διατηρήσουμε με το περπάτημα την κινητικότητα, την ανεξαρτησία και την φυσική κατάσταση μας. 

Το περπάτημα σε γυμνάζει και σε χαροποιεί αλλά αυτή η ευτυχία είναι λίγα χρόνια κτήμα της κοινωνίας. Το περπάτημα όπως το γνωρίζουμε σήμερα  ανακαλύφθηκε τα τελευταία τριακόσια χρόνια όταν οι περίπατοι και το περπάτημα γενικά, όπως καταγράφτηκαν στην ιστορία, ήταν προνόμιο της αριστοκρατίας όπου περπατούσαν στους κήπους με τους ομοίους τους. Με την εμφάνιση της μπουρζουαζίας, την βιομηχανοποίηση και τον καταμερισμό της εργασίας οι κάτοικοι των πόλεων απέκτησαν χρόνο τα σαββατοκύριακα για περιπάτους και ήθελαν να το κάνουν όπως οι αριστοκράτες. Στην πολιτιστική ιστορία, το περπάτημα είναι επινόηση των κατοίκων των πόλεων, όμως, ειδικά στις πόλεις  γίνεται όλο και πιο δύσκολο για τους πεζούς να βρουν χώρο για περπάτημα με αποτέλεσμα την ανάπτυξη των ασθενειών που προαναφέρθηκαν.